Gandhi en Mandela zijn voor mij persoonlijk enorme inspiratiebronnen. Zij stonden op voor onrecht, kregen met hun vastberadenheid mensen in beweging om mee te doen en hebben hun wereld veranderd. Zónder geweld te gebruiken. Voorbeelden van Geweldloos verzet.
Dit is vertaald naar opvoedingssituaties en laat ouders, leerkrachten en andere (beroeps)opvoeders op een andere manier omgaan met grensoverschrijdend gedrag. Niet door de teugels aan te halen en de baas te worden, niet door toe te geven maar via een derde manier: Verbindend Gezag.
Eliane Wiebenga heeft met anderen dit gedachtegoed in Nederland geïntroduceerd en is de bedenker van deze term. Heel graag deelt ze waarom ze zo ontzettend enthousiast is over deze benadering.
De basis is: wij geven jou niet op. We zullen dit gedrag nooit accepteren, maar we sturen je nooit weg. En dat maakt het volstrekt anders dan hoe we nu vaak omgaan met ongewenst gedrag, ook in onze sector.
Je interventie moet effectief, geweldloos en krachtig genoeg zijn. Een combinatie van verbinding en grenzen stellen. Dat is niet altijd makkelijk maar wel de beste manier om om te gaan met grensoverschrijdend gedrag, zoals bijvoorbeeld oudermishandeling of agressie. Verbindend gezag gaat niet over opvoeden, het gaat over hoe je zelf kunt reageren in een bepaalde situatie. De basis van gezag is oprechte interesse en de relatie.
Als hulpverlener heb je een ingewikkelde taak. Hoe kun je mensen steunen, helpen, supporten, en tóch stelling nemen.
Centrale vraag is altijd: wat heb jij nodig om degene voor wie jij verantwoordelijk bent om te geven wat hij nodig heeft? Oordelen van een hulpverlener, diagnose, het helpt allemaal niet. Wat heb jíj nodig?
En: wat heb ík dan weer nodig om dit te kunnen blijven doen om niet te vervallen in streng worden, eisen stellen, stigmatiseren?
Conclusie: het gaat niet over de ander, het gaat over jou. Herken je eigen oordelen, je eigen emoties, je eigen normen. Maak verbinding. en neem stelling zonder oordeel: we hebben nog geen goede oplossing gevonden, er is nog iets meer nodig.
De tegenpool van dwang is niet vrijheid maar verbondenheid (Buber)